धनुषामा अधिकाँश क्षेत्रमा त्रिपक्षीय भिडन्त

• राजेश बर्मा

संबिधान सभा चुनाउमा धनुषामा दुईक्षेत्र बाहेक अन्य ५ क्षेत्रमा मधेशी दलहरु प्रतिस्पर्धा भन्दा टाढा देखिएका छन । धनुषा निर्वाचन क्ष्ँेत्र नम्बर १ मा एकिकृत नेकपा माओवादीका उम्मेदवार रामचन्द्र झा, नेपाली का“ग्रेसका उम्मेदवार दिनेस प्रसैला, स्वतन्त्र उम्मेदवार (एमाओवादी बिद्रोही) का तर्फबाट जोगकुमार बरबरिया यादव (श्रवण यादव) बीच कडा प्रतिस्र्पधा हुने देखिन्छ । नेकपा एमाले, मधेशी जनअधिकार फोरम नेपाल, फोरम लोकतान्त्रिक, तमलोपा, सदभावनालगायतका दलहरुले प्रतिस्पर्धामा रहेको दाबी गरेपनि मुख्य ३ प्रतिस्पर्धीको दौडमा हालसम्म नदेखिएको विश्लेषकहरु बताउछन ।


 हाल एमाओवादीबाट उम्मेदवारी दिएका झा नै गत चुनावमा एमालेबाट निर्वाचित भएका थिए । यसैगरी क्षेत्र नम्बर २ मा पनि नेपाली का“ग्रेसका उम्मेदवार रामकृष्ण यादव, एमाओवादीका रामचन्द्र मण्डल, नेकपा एमालेका भोला साहबीच प्रतिस्र्पधा हुने स्थानीयबासिको भनाई छ । तमलोपा, सदभावना, फोरम नेपाल, फोरम लोकतान्त्रिक, फोरम गणतान्त्रिकलगायतका दलहरु पछाडी परेका छन । गत चुनाउमा पनि यादव विजयी भएका थिए ।

त्यसैगरि निर्वाचन क्षेत्र नम्बर ३ मा नेपाली का“ग्रेसका उम्मेदवार बिमलेन्द्र निधि, नेकपा एमालेकी उम्मेदवार जुली महतो र नेकपा एमाओवादीका उम्मेदवार हरीदेव मण्डल चुनावी प्रतिस्पर्धामा देखिएका छन । राष्ट्रिय मधेश समाजवादी पार्टी, फोरम नेपाल, फोरम लोकतान्त्रिक, सदभावना लगायतका पार्टी प्रतिस्र्पधाभन्दा केही पछि परेका छन । गत चुनाउमा उक्त क्षेत्रमा तमलोपा तेस्रो स्थानमा रहेको थियो । गत चुनाउमा उक्त क्षेत्रबाट नेका“का निधि नै ५ हजार बढी मत अन्तरले निर्वाचित भएका थिए । हुन त समानुपातिक तर्फ निधिले उक्त क्षेत्रका महिला लगायतका नेताहरुलाई मौका नदिएकाले कार्यकर्ताहरुमा ब्यापक असन्तुष्टि देखिएकोछ ।

धनुषाको निर्वाचन क्षेत्र नम्बर ४ मा सर्बाधिक प्रतिष्पर्धा हुने देखिन्छ । नेपाली का“ग्रेसका उम्मेदवार रामसरोज यादव, तमलोपाका उम्मेदवार बृशेषचन्द्र लाल र सदभावना पार्टीका सञ्जयकुमार साहबीच कडा प्रतिष्पर्धा हुने देखिन्छ । साह यस अघि मधेशी जनअधिकार फोरम नेपालबाट चुनाउ जितेका थिए । लाल तेस्रो स्थानमा रहेका थिए । नेका“ले नया“ उम्मेदवार यादवलाई उक्त क्षेत्रमा टिकट दिएर उम्मेदबार बनाएको छ । का“ग्रेसको गढ मानिने क्षेत्र नम्बर ४ मा मधेशी दलहरुको प्रभाव भन्दापनि उम्मेदवारहरुको व्यक्तिगत प्रभाव बढी मानिन्छ । तर निर्वाचन क्षेत्र नम्बर ५ मा २०६४ को संबिधान सभा चुनाउ, फेरी उपचुनाउ र अहिलेको चुनाउको अवस्था धेरै भिन्न देखिएको छ । संबिधान सभाको चुनाउमा नेपाली का“ग्रेसबाट डा.रामवरण यादव विजयी भएका थिए । उनी राष्ट्रपति बनेपछि भएको उपचुनावमा उनका पुत्र डा.चन्द्रमोहन यादव तेस्रो स्थानमा झरेका थिए । एमालेका रघुबीर महासेठ उपचुनावमा निर्वाचित भएका थिए । हालसम्मको प्रतिस्पर्धामा तमलोपाकी उम्मेदवार अनिता यादव अगाडी देखिएकी छिन । अनिता यादव तमलोपाका स्वर्गबासी नेता ई.श्रीकृष्ण यादवकी विधुवा हुन । उनी यसअघिका चुनाउमा दोस्रो स्थान प्रँप्त गर्दैआएकी थिइन ।

निर्वाचन क्षेत्र नम्बर ६ मा नेपाली का“ग्रेसका उम्मेदवार प्रेमकिसोर प्रसाद साह अगाडी देखिएका छन ।उनी गत चुनावमा तत्कालिन एमाओवादी उम्मेदवार रामकुमारी यादवसित पराजित भएका थिए । यादवको निधनपछि उनकी पुत्री बोधमाया यादवलाई एमाओवादीले उम्मेदवार बनाएको छ ।तर सिराहाबाट उनलाई ल्याएर उम्मेदवार बनाएको बताउ“दै एमाओवादीका नेताहरु बिद्रोहमा  उत्रेका छन । बलराम सुबेदी स्वतन्त्र उम्मेदवारी नै दिएका छन । एमालेले यसपटक पनि योगनारायण यादवलाई नै उम्मेदवार बनाएको छ ।गत चुनावमा उनी तेस्रो स्थानमा रहेपनि का“ग्रेस उम्मेदवार साहभन्दा सय मत मात्र पछि परेका थिए । तर उक्त क्षेत्रमा यस पटक राप्रपा नेपालका उम्मेदवार मनोज मल्ल प्रतिस्र्पधामा अगाडी देखिएका छन । शेरे धनुषाको नामबाट परिचित हेमबहादुर मल्लको निधनपछि उनका छोरा मनोज चुनावी मैदानमा उत्रेका छन । हेमबहादुरको नाममा मनोजलाई सहानुभूति मत प्राप्त हुने संभावना छ । तर निर्वाचन क्षेत्र नम्बर ७ को अवस्था फरक छ । उक्त क्षेत्रबाट पुरानै उम्मेदवार एमालेका सत्रुधन महतोको अवस्था राम्रो देखिएको छ ।महतो यस अघि चुनाव जितेका थिए । गत चुनावमा नेका“का उम्मेदवार आनन्दप्रसाद ढुंगाना भन्दा साढे ५ हजार मत अन्तरले विजयी महतो यस पटकपनि एमाले टिकटबाट नै चुनाव लडेका छन । तर नेका“ले ढुंगानाको स्थानमा बासोलाल महतोलाई  उम्मेदवार बनाएको छ । यस पटक एकीकृत नेकपा माओवादीको तर्फबाट रामकुमार महतो उम्मेदवार बनेका छन ।गत चुनाउमा महतो जनमोर्चाबाट उम्मेदवार बनेका थिए । गत चुनावभन्दा यस पटक चुरे भावरको मतपनि निर्णायक हुन सक्छ ।



क्षेत्र नम्बर मतदाता संख्या   कडा प्रतिस्र्पधी 
१ ४६१८० रामचन्द्र झा, दिनेश प्रसैला, योगकुमार वरवरिया
२ ४४७२० रामकृष्ण यादब, रामचन्द्र मण्डल, भोला साह
३ ४७८८७ विमलेन्द्र निधि, जुली महतो, हरिदेव मण्डल
४ ५३०९७ रामसरोज यादब, बृशेषचन्द्र लाल, संजयकुमार साह
५ ४७४४७ अनिता यादब, डा. चन्द्रमोहन यादब, रघुवीर महासेठ
६ ४९०४६ प्रेमप्रसाद साह, बोधमाया यादब, मनोज मल्ला
७ ४९३५१ शत्रुघन महतो, बासोलाल महतो, रामकुमार महतो
२० कात्तिक, २०७०